Ndryshimi i klimes ne Artik,studimi i NASA’s.

Dy treguesit kryesore te ndryshimeve klimatike – Temperaturat globale siperfaqesore dhe masa e akullit te detit Arktik – kane thyer rekorde te shumta neper gjysmen e pare te vitit 2016, ne baze te analizave te vezhgimeve me baze tokesore dhe te dhena satelitore nga NASA
Secili nga gjashte muajt e pare te vitit 2016 kane vendosur nje rekord si muajin perkates me te ngrohtë ne te dhenat e temperatures,ku daton qe nga viti 1880, sipas shkencetareve ne Institutin Goddard te NASA Goddard per Studime hapesinore (GISS) ne New York . Periudha gjashta mujore nga janari deri ne qershor ishte edhe gjysma me ngrohte vitit ne arkivin e planetit (ne baze te regjistrimeve qe datojne nga 1880), me nje mesatare te temperatures 1.3 grade celsius (2.4 grade Fahrenheit).
Pese nga gjashte muajt e pare te vitit 2016 kane percaktuar te dhenat per masen ujore te akullt me te vogel nga te dhenat ne perputhjet satelitore qe filluan ne vitin 1979, ne baze te analizave te zhvilluara nga shkencetaret ne Goddard NASA-s, ne Greenbelt, Maryland. Nje perjashtim, Marsi, regjistroi shkallen e dyte me te vogel per ate muaj.
Ndersa keta dy tregues kryesore te klimës kane thyer rekorde ne vitin 2016, shkencetaret e NASA-s thane se eshte shume e rendesishme qe temperaturat globale dhe akull Arktik ne det po vazhdojne prirjet e tyre , gjate ndryshimit. Te dyja tendencat jane shtyre ne fund te fundit nga rritja e perqendrimit te ngrohjes nga dioksidi i karbonit dhe gazeve te tjera serë ne atmosfere.
Shkalla e akullit ne arktik ne kulmin e veres shkrihet dhe mbulon nje zonen me pak se 40 % se sa ne fund te viteve 1970 dhe fillim te viteve 1980.Masa e akullit Arktik deti ne shtator, ka piken sezonale me te ulet ne ciklin vjetor, edhe ka qene ne renie ne nje norme prej 13.4 % .per dekade
“Ndersa ngjarja El Nino ne Paqesorin tropikal kete dimer ka dhene nje shtytje te temperaturave globale dhe ajo eshte ne per te prodhuar keto shifra rekord,” tha drejtori GISS -Gavin Schmidt.
Ngjarja e meparshme El Nino ka shtysen e temperaturave per ate qe ishin atehere nivele rekord, te tilla si ne vitin 1998. Por ne vitin 2016, edhe pse efektet e fundit El Nino jane zbehur, temperaturat globale jane rritur pertej atyre te 18 vjeteve me pare per shkak ngrohjes se pergjithshme qe ka ndodhur ne ate kohë.
“Ai ka qene nje vit rekord deri me tani per temperaturat globale, por temperaturat e larta rekord ne Arktik gjate 6 muajve te fundit kane qene edhe me ekstreme”, tha Meier.
NASA gjurmon temperaturen dhe akullin e detit, si pjese e perpjekjeve te saj per te kuptuar se si Toka po ndryshon. Pervec mbajtjes se 19 misione ne hapesire, NASA gjithashtu dergon studiues rreth globit per te hetuar aspekte e ndryshimeve te planetit ne nje distance me te ngushte. Tani , studiuesit e NASA-s jane duke punuar neper Arktik per te kuptuar me mire dy proceset e rritjes se akullit te deti qe shkrihet dhe ndikimet e rritjes se temperaturave ne ekosistemin e arktikut.

Credits: NASA/Goddard Institute for Space Studies

http://www.nasa.gov/earth

www.nasa.gov/icebridge

Tags:  Climate, Earth, Goddard Institute for Space Studies, Goddard Space Flight Center, Ice