Rreth 250 milione vite drite larg, ka nje lagje ne universit tone qe astronomet e kishin konsideruar te qete dhe te pavene re. Por tani, shkencetaret kane zbuluar nje galaktike te madhe,te cuditshme,e ndoshta e formuar nga pjeset e galaktikave te tjera.
Nje studim i ri qe do te publikohet ne Astrophysical Journal,zbulon sekretin e galaktikes UGC 1382, nje galaktike qe mendohej fillimisht te jete e vjeter dhe e vogel . Ne vend te kesaj, shkencetaret duke perdorur te dhenat nga teleskopet e NASA’s dhe observatore te tjera kane zbuluar se galaktika eshte 10 here me e madhe sesa mendohej me pare.
“Kjo eshte e rralle, galaktika ‘Frankenstein’ e formuar dhe eshte ne gjendje te mbijetoje, sepse ajo qendron ne nje lagje te qete periferike te universit,” tha bashkautori i studimit Mark Seibert- Kaliforni. “Kjo galaktike eshte aq delikate qe nje shtytje te vogel nga nje fqinj kozmik do ta shperbente ate.”
Por ndersa ne kerkim te imazheve te galaktikave ne drite-ultravjollce, permes te dhenave nga teleskopi (GALEX), nje monster filloi te dale nga erresira.
“Ne shikuam armet spirale te shtrira larg jashte kesaj galaktike, te cilen askush nuk e kishte vene re me pare, dhe qe galaktikat eliptike nuk duhet ta kene”, tha Hagen, i cili udhehoqi studimin. “Kjo na vë ne nje ekspedite per te gjetur se cfare eshte kjo galaktike dhe se si ajo ishte.”
Sic rezulton, UGC 1382, eshte 718,000 vite-drite ne diameter, eshte me shume se 7 here me e gjere se rruga e qumeshtit. Ajo eshte gjithashtu nje nga tre galaktikat me te medha te galaktikave me disk te izoluara te zbuluara ndonjehere, sipas studimit. Kjo galaktike ne disk ka gaz me densitet te ulet. Yjet nuk formohen ketu shume shpejt per shkak se gazi eshte perhapur ne menyre te jashtme.
Por surpriza me e madhe ishte se si mosha relative e perberesve te galktikes dukej prapa. Ne shumicen e galaktikave, pjesa me e brendshme permban yjet me te vjetra.
“Qendra e UGC 1382 ne fakt eshte me i ri se disku spiral qe e rrethon ate,” tha Seibert. “Eshte e vjeter ne pjesen e jashtme dhe e re ne pjesen e brendshme.
Ne fillim, nuk ishte e mundshme qe nje grup prej galaktikave te vogla te ishte e dominuar nga gazi dhe materia e zeze, e cila eshte nje substance e padukshme qe perben rreth 27 % te te gjithe materias dhe energjise ne univers . Me vone, nje galaktike lentikulare, me nje disk dhe arme spirale, do te ishte formuar aty prane. Te pakten 3 miliarde vitte me pare, galaktikat me te vogla mund te kene rene ne orbite rreth galaktikave lentikulare.
Sqarim-
Imazhi ne te majte, ne driten optike, UGC 1382 duket te jete nje galaktike eliptike e thjeshte.
Por armet spirale shfaqen kur astronomet perfshinin driten ultravjollce dhe te dhenat e thella optike (ne mes).
Pjesa djathtas treguar ne te gjelbert tregon gazin e hidrogjenit me densitet te ulet ku shkencetaret zbuluan se UGC 1382 eshte gjigante
_______________________________________
Burimi<<http://go.nasa.gov/29HUxL3>>
Perditesimi per here te fundit 10 janar,2017.
You must be logged in to post a comment Login