Ka nje vrime te zeze supermasive ne qender te galaktikes sone te quajtur Sagittarius A *, ose Sgr A * per shkurt. Ky objekt masiv, dhe i padukshem eshte rreth 26.000 vjet drite larg dhe ka nje mase 4 milion here me shume se masa e Diellit tone. Megjithese eshte e veshtire per te vezhguar zonen rreth Sgr A *, nuk eshte e pamundur – dhe tani, Sgr A * po ndihmon astronomet qe edhe nje here te provojne se Ajnshtajni kishte te drejte.
Prova ne rritje qe mbeshtet teorine e Ajnshtajnit per relativitetin e pergjithshem eshte botuar me 9 gusht ne Astrophysical Journal. Kjo deshmi perbehet nga matje te sakta te levizjes se nje ylli, te quajtur S2, qe rrethon Sgr A * nga afer dhe duket se po devijon nga orbita qe pritet — nese nuk eshte prekur nga relativiteti i pergjithshem. Ky devijim tregon se teoria e Ajnshtajnit eshte vertet ne loje.
S2 eshte nje nga shume yjet e njohur te orbitojne Sgr A *, por ne vecanti ky eshte ylli qe vjen me afer vrimes se zeze supermassive se yjet e tjere. Kjo orbite e sjell ate vecanerisht ne afersi te vrimes se zeze cdo 16 vjet – nje ngjarje qe do te ndodhi ne mes vitit te ardhshem. Ndersa ky yll kalon neper ate rajon, orbita e S2 pritet te ndryshoje si rezultat i shtremberimit te hapesires-kohes per shkak te mases se madhe te Sgr A * . Vezhgimet jane marre nga Teleskopi Shume i Madh i ESO’s VLT.
Ndersa afrohet 2018, S2 po afrohet dhe duhet te jemi te gatshme ta vezhgojme ate. Astronomi Andreas Eckart i Universitetit te Kelnit ne Gjermani eshte duke udhehequr nje ekip qe ka perpiluar perpikmerisht vezhgimet e S2 te marra per me shume se 20 vjet per te zbuluar mocionet e saj orbitale. Megjithese keto te dhena perfshijne nje kalim te ngushte afer vrimes se zeze 16 vjet me pare, keto vezhgime jane marre me instrumente qe nuk kane saktesi ne dispozicion sot. Prandaj, kalimi i ardhshem eshte kaq i rendesishem – tani astronomet do te kene rezoluten e nevojshme per te matur me shume nese S2 po ndjek orbiten Njutoni, e cila nuk merr parasysh relativitetin e pergjithshem ose nje orbite te parashikuar nga teoria e famshme e Ajnshtajnit.
Kjo analize shenon fillimin per nje periudhe emocionuese per vezhgimet e Qendres Galaktikore nga astronomet ne mbare boten. Gjate vitit 2018 ylli S2 do te beje nje qasje shume te afert me vrimen e zeze supermassive. Kete here instrumenti GRAVITY, i zhvilluar nga nje konsorcium i madh nderkombetar i udhehequr nga Insituti Max-Planck ne Garching, Gjermani — do te ndihmoje astronomet te bejme matjet me te detajuara te yjeve qe orbitojne qendren e galaktikes tone.
Referencat e tesktit: European Southern Observatory
Perditesimi per here te fundit 5 tetor,2017.
Tags:ESO-OBSERVATORI JUGOR EUROPIAN, RRUGA E QUMESHTIT, UNIVERSI, VRIMA TE ZEZA, YJET
You must be logged in to post a comment Login