Astronomet kane gjetur nje nga galaktikat me te vjetra ne universin e njohur, e lindur vetem 1 miliard vjet pas Big Bang.
Galaktika quhet HATLAS J090045.4 + 004125 ose G09 83808, dhe eshte pare nga Large Millimeter Telescope (LMT) ne Meksike ashtu sic dukej 12.8 miliard vjet me pare. Kjo e ben ate galaktiken e dyte me te vjetren me pluhur qe ne e njohim, dhe me e vjetra e gjetur nga LMT.
Zbulimi, i botuar ne Nature Astronomy, u drejtua nga Instituti Kombetar i Astrofizikes ne Meksike. Galaktika po kalon nje periudhe intensive te formimit te yjeve, duke lindur cdo vit rreth 380 masa solare .
Nga kjo shkalle e formimit te yjeve, astronomet ishin ne gjendje te konkludonin se G09 eshte nje anetar i popullsise ultra te ndritshme ne infra te kuqe (ULIRG). Vetem nje pjese e vogel e ketyre galaktikave jane te njohura ne nje distance aq te madhe prej nesh, pasi ato jane te veshtira per t’u lokalizuar me teleskope optike, si Teleskopi Hapesinor Hubble.
“Duke pare nje objekt brenda miliardave te para eshte e mrekullueshme, sepse universi ishte plotesisht i jonizuar, domethene ishte shume i nxehte dhe shume i njetrajtshem per te formuar dicka per 400 milione vitet e para”, thote Min Yun nga Universiteti i Massachusetts Amherst, nje nga autoret e studimit, tha ne nje deklarate.
“Pra, supozimi yne me i mire eshte se yjet e pare dhe galaktikat dhe vrimat e zeza te formuara brenda gjysmes se pare te nje miliard deri ne 1 miliard vjet. Ky objekt i ri eshte shume afer qe te jete nje nga galaktikat e para qe do te formohen. ”
Galaktika ishte zbuluar per here te pare nga teleskopi i hapesinor Herschel, por vezhgimet pasuese nga LMT-ja ndihmuan ne nje veshtrim me te mire ne te. Astronomet perdoren lentet gravitacionale per ta studiuar ate.
Gjetja e nje galaktike ULIRG si kjo na ndihmon te shohim me mire galaktikat e hershme te universit. Kemi gjetur galaktika te tjera rreth kesaj kohe duke kaluar formimin ekstrem te yjeve te me shume se 1000 masave diellore ne vit. Ky lloj, megjithate, mund te jete me perfaqesues i llojeve te galaktikave qe populluan universin e hershem.
Referencat e tekstit: http://www.iflscience.com/space/fsdgsdfg/
Perditesimi per here te fundit 6, nentor,2017.
You must be logged in to post a comment Login