Te kater planetet e sistemit yjor Kepler-223 duket se kane pak te perbashketa me planetet e sistemit tone diellor sot. Por nje studim i ri duke perdorur te dhena nga teleskopi Kepler i NASA-s sugjeron nje ngjashmeri te mundshme ne te kaluaren e larget. Planetet e yllit Kepler-223 orbitojne yllin e tyre ne te njejten konfigurimin si Jupiteri, Saturni, Urani dhe Neptuni dhe mund te kene pasur historine e hershme te sistemit tone diellor, para se te emigrojne ne vendet e tyre te tanishme.
“Saktesisht se si dhe ku planetet u formuan eshte nje pyetje e diskutueshme ne shkencen planetare”, tha autori kryesor i studimit, Sean Mills, nje student i diplomuar ne astronomi dhe astrofizike ne Universitetin e Çikagos ne Illinois. “Puna jone ne thelb teston nje model per formimin e planetit per nje lloj te planetit qe nuk kemi ne sistemin tone diellor.”
Te fryre, Planetet e gazte orbital Kepler-223, te cilat jane shume me masive se Toka, orbitojne prane yllit te tyre. “Kjo eshte arsyeja pse ka nje debat te madh ne lidhje me menyren se si ata formuan, se si ata shkuan atje dhe pse nuk kemi nje planet analog ne sistemin tone diellor,” tha Mills.
Seam Mills (majtas),dhe Daniel Frabycky (djathtas)-jane dy shkencetare nga universiteti i Cigagos,qe percaktuan orbitat e planeteve te sistemit Kepler-223.Foto:Nancy Wong/University of Chicago.
Video:Evolimi i orbitave ne Kepler-223.
Ky animacione tregon rreth 200,000 vjet te evolucionit orbital ne sistemin planetare Kepler-223 . Nderveprimet planeteve “me diskun e gazit dhe pluhurit ne te cilen ata u formuan shkaktuan qe orbitat e tyre te tkurret drejt yllit te tyre me kalimin e kohes me ritme te ndryshme”.YouTube version
Konfigurimi orbital i sistemit tone diellor duket se ka evoluar qe nga lindja e saj 4.6 miliarde vjet me pare. Te kater planetet njohur te sistemit jane te vjeter Kepler-223, megjithate, kane mbajtur nje konfiguracion te vetem per nje kohe te gjate.
Astronomet i quajne planetet e Kepler-223 “nen-Neptun.” Ata kane gjasa te perbehen nga nje berthame solide dhe nje mbeshtjellje gazi, dhe ata orbitojne yllin e tyre ne periudha qe variojne nga vetem shtate ne 19 dite. Ata jane lloji me i zakonshem i planeteve te njohura ne galaktiken.
Planetet Kepler-223 gjithashtu jane ne rezonance, qe do te thote qe kane ndikim gravitacionale mbi njeri-tjetrin qe krijojn nje marredhenie periodike midis orbitave te tyre. Planetet jane ne rezonance kur, per shembull, sa here qe njeri prej tyre orbiton diellin e tij nje here, nje tjeter e ben kete dy here.Sistemi Kepler-223 eshte hera e pare qe kater planetet ne nje sistem ekstrasolar jane konfirmuar te kene nje rezonance.
Sistemi i Kepler-223 ofron skenare alternative per menyren se si planetet u formuan dhe migruan ne nje sistem tjeter planetare qe eshte i ndryshem nga i joni, tha bashkautori i studimit Howard Isaacson, nje astronom kerkimore ne Universitetin e Kalifornise, Berkeley, dhe anetar i kerkimit te planeteve ne kaliforni.
Per me shume rreth teleskopit Kepler:http://www.nasa.gov/kepler
Creit:Jet Propulsion Laboratory, Pasadena, Calif/NASA Ames Research Center, Moffett Field, Calif.
Ames Research Center,Jet Propulsion Laboratory
Perditesimi per here te fundit 4 nentor,2016.
Tags:Egzoplanete,Kepler & K2.
You must be logged in to post a comment Login