A eshte universi jone i mbushur me fantazma? –nah jo–mos mendoni ashtu.! Kjo mund te duket ne kete menyre ne kete harte te Materies se Erret. Graviteti i Materies se Erret te padukshme eshte shpjegimi kryesor perse galaktikat rrotullohen kaq shpejt, pse galaktikat orbitojne grumbuj ne menyre kaq te shpejte, pse lentet gravitacionale aq shume e shmangin driten, dhe pse materia e dukshme shperndahet ashtu sic eshte edhe ne universin lokal dhe ne Mikrovalet ne Sfondin Kozmik , epo me sa duket se unviersi e ka nje drejtues ashtu sic e kemi ne ketu ne toke, por a eshte kjo e vertete.
Imazhi i paraqitur nga Muzeu Amerikan i Historise Natyrore Hayden i Planetariumit ”Space Show”-,Universi i Erret nxjerr ne pah nje shembull se sa Materie e Erret e perhapura mund te kete impakt ne universin tone. Ne kete kuader nga nje simulim kompjuterik i hollesishem, filamente komplekse te materies se erret, te treguar ne te zeze, jane shperndare rreth universit si rrjeta merimanga–ndersa grumbuj ne ngjyre portakalli jane grumbuj te medhenj dhe te vegjel galaktikor.
Keto simulime jane perputhje te mira statistikore ndaj vezhgimeve astronomike. Ne ate qe eshte ndoshta nje kthese e frikshme e ngjarjeve, materia e erret – megjithese mjaft e cuditshme dhe ne nje forme te panjohur – nuk mendohet te jete burimi me i cuditshem i gravitetit ne univers. Ky nder tani bie tek energjia e erret, nje burim me i padrejteperdrejte–gravitacional qe duket se tani qe dominon zgjerimin e gjithe universit.[Cfare eshte Materia dhe Energjia e Erret]
Referenceat e tekstit: Astronomy Picture of the Day
Illustration Credit & Copyright Tom Abel & Ralf Kaehler (KIPAC, SLAC), AMNH
Perditesimi per here te fundit 26 nentor, 2017.
Pingback: Vendi më i ftohtë në Univers | AstroAlb Astronomy