Connect with us

Hi, what are you looking for?

Energjia & Materia e Errët

Astronomet krijojne ‘Imazhin’ e Materies se Erret qe lidh galaktikat se bashku

Filamentet materies se erret (te treguar ne te kuqe) e lidhin hapesiren midis galaktikave (te treguara ne te bardhe) ne kete harte me ngjyra te rreme. Imazhi nga: Seth Epps & Michael Hudson, Universiteti i Waterloo.

Shkencetare ne Universitetin e Waterloo, Kanada, ka qene ne gjendje te kapin imazhin e pare te perbere te nje ure te materies se erret qe lidh galaktikat se bashku. Imazhi konfirmon parashikimet se galaktikat ne te gjithe Universin jane te lidhura se bashku permes nje rrjeti kozmik te lidhur me materien e erret qe deri me tani ka qene i pa pavezhgueshem.

“Per dekada me radhe, studiuesit kane qene duke parashikuar ekzistencen e filamenteve  te materies se erret midis galaktikave qe veprojne si nje superstrukture qe lidh galaktika se bashku,” tha Profesori Mike Hudson, nga Departamenti i fizikes dhe astronomise ne Universitetin e Waterloo.

“Ky imazh na shtyn pertej parashikimeve per dicka qe ne mund te shohim dhe ta masim.”

Prof. Hudson dhe kolegu i tij, Seth Epps, perdoren nje teknike te quajtur lentet e dobeta gravitacionale, nje efekt qe shkakton qe imazhet e galaktikave te largeta te shtremberohen pak nen ndikimin e nje mase te papare te tille si nje planet, nje vrime te zeze, ose ne kete rast , materia e erret.

Efekti eshte matur ne imazhet nga nje sondazh multi-vjecar te qiellit ne Teleskopin Hawaii.

Hulumtuesit kombinuan imazhe e lenteve gravitocionale nga me shumese 23.000 cifte te galaktikave te vendosura rreth 4,5 miliarde vite drite larg per te krijuar nje imazh te perbere qe tregon pranine e materies se zeze midis dy galaktikave.

Rezultatet tregojne filamentet e materies se erret si nje ure e forte ne mes te sistemeve me pak se 40 milion vite-drite larg.

Duke perdorur kete teknike, ne nuk jemi vetem ne gjendje per te shikuar se si keto filamente te materies se erret ne univers ekzistojne, ne jemi ne gjendje per te shikuar shkallen ne te cilen keto filamente lidhin galaktikat se bashku,” tha Epps.

Ky hulumtim eshte publikuar ne Njoftimet Mujore te ‘the Royal Astronomical Society’.(arXiv.org preprint)


Ky artikull eshte marre nga nje tekst i sguruar nga Universiti Waterloo.

Perditesimi per here te fundit 26 nentor, 2017.

Tags:GALAKTIKA, UNIVERSI

Click to comment

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply

Advertisement

Të fundit

Edukim

Në një kohë kur kërkimi shkencor kërkon më shumë se kurrë mendje të mprehta dhe zemra të pastra, shfaqja e talenteve të rinj si Famela...

The base of Mount Sharp, the Curiosity rover's exploration site. (Image credit: NASA/JPL-Caltech/MSSS) The base of Mount Sharp, the Curiosity rover's exploration site. (Image credit: NASA/JPL-Caltech/MSSS)

Teknologji

Ndërsa ngjitej ngadalë përgjatë shpatit të malit të lartë Mount Sharp një majë mbresëlënëse brenda kraterit Gale në Mars roveri Curiosity i NASA-s ka...

Edukim

Si një program i lindur për djalin e saj, Dielli, po ndryshon rrugëtimin e mijëra të tjerëve Nga Londra deri në Prishtinë. Nga diaspora...

Në trend

Edukim

Si një program i lindur për djalin e saj, Dielli, po ndryshon rrugëtimin e mijëra të tjerëve Nga Londra deri në Prishtinë. Nga diaspora...

Teknologji

Ndërsa ngjitej ngadalë përgjatë shpatit të malit të lartë Mount Sharp një majë mbresëlënëse brenda kraterit Gale në Mars roveri Curiosity i NASA-s ka...

Astronomi

“Nebula” është një fjalë latine që do të thotë “re”. Por kur flasim për universin, nuk bëhet fjalë për retë që mbulojnë qiellin tonë....

Edukim

Në një kohë kur kërkimi shkencor kërkon më shumë se kurrë mendje të mprehta dhe zemra të pastra, shfaqja e talenteve të rinj si Famela...