Nje dyshe Vrimash te Zeza midis Andromedes

Nje burim intrigues eshte zbuluar ne galaktiken e Andromedes duke perdorur te dhena nga Observatori i Rrezeve-X i NASA-s Chandra dhe teleskopet optike tokesore. Me pare e menduar te jete pjese e galaktikes fqinj te Rruges se Qumështit, hulumtimet e reja tregojne se ky burim eshte ne te vertete nje objekt shume i larget prej 2.6 miliarde vitesh larg qe po vepron si nje bombe kozmike, sic thuhet nga NASA.

Ky grafik tregon te dhenat e Chandra (kuadrati blu) i burimit te njohur si LGGS J004527.30 + 413254.3 (J0045 + 41 per shkurt) ndersa imazhi optik i Andromedes eshte marre nga Teleskopi Hapesinor Hubble. Ne imazhin ne kuadrat, veriu eshte lart dhe ne imazhin e madh veri eshte ne te djathte. Andromeda, e njohur edhe si M31, eshte nje galaktike spirale e vendosur rreth 2.5 milione vite drite nga Toka.

Edhe me intrigues se distanca e madhe e J0045 + 41 eshte se ka te ngjare te permbaje nje pale vrimash te zeza gjigante ne orbite te aferta rreth njeri-tjetrit. Masa e pergjithshme e llogaritur per keto dy vrima te zeza supermasive eshte rreth dyqind milione here me e madhe se ajo e Diellit tone.

Studiuesit vleresojne se dy vrimat e zeza te supozuara orbitojne njeri-tjetrin me nje ndarje prej vetem disa qindra here distancen midis Tokes dhe Diellit. Kjo korrespondon me me pak se njeqinten te nje vit-drite. Per krahasim, ylli me i afert me Diellin tone eshte rreth kater vite drite larg.

Nje sistem i tille mund te krijohej si pasoje e bashkimit, miliarda vjet me pare, te dy galaktikave qe secila permbaniin nje vrime te zeze supermassive. Ne ndarjen e tanishme te ngushte qe kane, dy vrimat e zeza ne menyre te pashmangshme po terhiqen njera tjetrin ndersa leshojne vale gravitacionale.

https://youtu.be/L640y7kYP9g

Nje leter qe pershkruan zbulimin eshte publikuar ne The Astrophysical Journal dhe eshte e disponushme online.

Zbulimin e plote te leshuar nga NASA mund ta lexoni ne: http://www.chandra.harvard.edu/photo/2017/m31/

Per me shume rreth Observatorit Chandra, vizitoni:

http://www.nasa.gov/chandra 

Perditesimi per here te fundit 30 nentor, 2017.

Tags:OBSERVATORI CHANDRA I RREZEVE-X, UNIVERSI, VRIMA TE ZEZA