Per dy vite KIC 8462852 ka hutuar astronomet me ndryshimet e tij te cuditshme ne shkelqim. Dy grupe hulumtimesh te publikuara kane zgjeruar ate qe dime dhe kane diskredituar disa shpjegime te tjera, por ne jemi ende larg nje pergjigje perfundimtare.
Ylli ne fjale ka shume epitetet si Ylli i Tabbyt, Ylli i Boyajian dhe Ylli i Megastruktures Aliene–ndersa emri shkencore eshte KIC 8462852, ku ky yll ka pesuar ndryshime ne ndricim shume here me te medha se cdo yll tjeter i tipit F qe kemi pare. Jane propozuar shpjegime te shumta, me idene se te alienet po ndertonin nje Sfere te pjesshme e njohur Dyson rreth tij duke kapur imagjinaten e te gjitheve, por jo astronomet kane nje shpjegim tjeter.
Dr Tabetha Boyajian i Universitetit Shteteror te Luiziana ne Amerike, e cila pasi ishte e para qe pa sjelljen e cuditshme te ketij yli dhe qe e solli KIC 8462852 ne qender te vemendjen se botes. Boyajian eshte pjese e nje ekipi qe ka zgjeruar gamen e gjatesise se valeve te drites ne te cilen eshte studiuar ylli. Hulumtuesit kane raportuar ne The Astrophysical Journal se te dhenat nga teleskopet Swift dhe Spitzer , se bashku me teleskope ne toke, zbulojne nje ngadalesim ne zbehjen e drites se yllit ndermjet tetorit 2015 dhe dhjetorit 2016 ne te gjithe spektrin e matur elektromagnetik. Zbehtesia eshte me e dobet ne gjatesi vale infra te kuqe dhe me e forte ne ultravjollce.
“Kjo e perjashton teorine e megastruktures aliene, pasi kjo nuk mund te shpjegoje sjelljen qe ylli ben nje gjatesi te ndryshme elektromagnetike”, tha Dr Huan Meng, nje student i diplomuar ne Universitetin e Arizones, Tucson, ne nje deklarate.
Por cfare po e shkakton kete?
Pluhuri, megjithate, bllokon driten e gjatesive se valeve te shkurtra me shume se ato te valeve te gjata – kjo eshte arsyeja pse perendimi i diellit eshte i kuq. Modeli i zbehjes eshte ne perputhje me grimcat e pluhurit qe jane disa mikrometra te medha (0.0001 inc), nje madhesi e zakonshme ne disqe qe rrethojne yjet, por, ndryshe nga pluhuri nderyjor, keto grimca jane mjaft te medha qe te largohen nga ererat yjore.
Por kjo shpjegon vetem nje pjese te misterit. Nje unaze pluhuri me nje periudhe orbitale prej rreth 700 ditesh dhe copa me te trasha pluhuri brenda ketij diku saj, shpjegon nje zbehje afatgjate te KIC 8462852, por jo zbehjet afatshkurtra qe ndodhin ne driten e yllit te verejtura ne fillim te ketij viti madje zbehtesia ne shkelqimin e yllit eshte arritur te matet te kete shkuar deri ne 22 perqind, qe fillimisht e solli yllin ne vemendjen e botes.
Ky yll akoma ka shume enigma, por astronomet jane nje hap perpara drejt shpjegimit te ketij misteri rreth ketij ylli.
Te ngjashme:
Per me shume rreth teleskopit Spitzer, vizitoni:
Perditesimi per here te fundit 4 janar, 2017.
Tags:SWIFT, TELESKOPI SPITZER, UNIVERSI, YJET
You must be logged in to post a comment Login