Shkencetaret duke observuar nje yll neutron ne nje sistem te “Shpejte Shperthyes” mund te kene zgjidhur nje mister 40-vjecar perreth shperthimeve te mistershme te rrezeve-X.Zbuluar ne vitet 1970, ky shperthim i shpejte eshte nje sistem binar qe perbehet nga nje yll i ulet ne mase ne kulmin e saj dhe nje yll neutron .
Kliko ketu per te dhena rreth Videos:
Keto kater imazhe tregojne pershtypjen e nje artisti te gazit mbi nje yll neutron ne sistemin binar MXB 1730-335, i njohur edhe si “Shperthim i Shpejte.”
Ne nje sistem te tille binar, terheqja gravitacionale e yllit neutron te dendur ka nxjerre gazin jashte nga shoqeruesi i tij (nje yll i ulet ne mase, qe nuk eshte treguar ne keto imazhe). Gazi formohet ne nje disk spiral shtese drejt yllit neutron.
Vezhgimet e Shperthimeve te Shpejta jane bere duke perdorur tre teleskopet e rrezeve-X qe ndodhen ne hapesire- dy satelitet e NASA’s NUSTAR dhe Swift, dhe satelitin e ESA-s XMM-Newton – kane zbuluar se cfare ndodh rreth yllit neutron para dhe gjate te ashtuquajturit shperthimi i “tipit II”. Keto shperthime jane te papritura, te parregullta dhe jashtezakonisht intensive .
Para shperthimit, rrotullimi i shpejte i fushave magnetike te yjeve neutron mban gazin qe rrjedh nga ylli shoqerues ne krah, duke parandaluar ate nga arritja me afer e yllit neutron dhe ne menyre efektive duke krijuar nje avantazh te brendshem ne qender te diskut (Figura 1, panel i pare). Gjate kesaj faze, vetem nje sasi e vogel gazi rrjedh drejt yllit neutron
Megjithate, teksa gazi vazhdon te rrjedhe dhe te grumbullohet ne afersi te skajeve, ajo rrotullohet shpejt (Figura 1, paneli), dhe perfundimisht kapet ne rrotullimin e shpejte te fushes magnetike (Figura 1,paneli 3 dhe 4).
Per me shume rreth NuSTAR, visitoni http://www.nasa.gov/nustar dhe http://www.nustar.caltech.edu/.
Credit: ESA/ATG medialab
Perditesimi per here te fundit 2 shkurt,2017.
Tags:ESA/XMM-NEWTON, NUSTAR, SWIFT, UNIVERSI, YJET
You must be logged in to post a comment Login